400m. ENGELLİDE KOŞU
ZAMAN ANALİZİ
Gert PETER, Brüggeman Bill GLADD Çeviri: Güner GÜNGÖR
1. GİRİŞ :
Sprint engel branşlarındaki gibi,
Seul’deki 14’ncü Olimpiyat oyunlarında erkekler ve bayanlar 400 m engelli
yarışmasında yeni olimpiyat rekorları tesis edildi. Yüksek kaliteli çekişmeli
geçen her iki yarışmada da favoriler geçildi. Andre Phillips (USA), dünya
rekortmeni Edwin Moses (USA) ile Auadou Dia Ba (SEN)’yı geçerek şampiyon
oldu.Andre Phillips’in derecesi en ikinci zamandı.Bayanlarda da ilk kez dört sporcu, aynı yarışta 54 saniyenin
altında koştular.
1.1 SONUÇLAR:
Tablo 1: 400 m Engelli Erkekler Final
1.Andre Phillips |
(USA) |
47.19 |
2.Auadou Dia Ba |
(SEN) |
47.23 |
3.Edwin Moses |
(USA) |
47.56 |
4.Kevin Young |
(USA) |
47.94 |
5.Winthrof Graham |
(JAM.) |
48.04 |
6.Kris Akabusi |
(GBR.) |
48.69 |
7.Harad Schmid |
(FRG) |
48.76 |
8.Edgar Itt |
(FRG) |
48.78 |
Tablo 2:400 m Engelli Bayanlar Final
1.Debbie Flintoff-King |
(AUS) |
53.17 |
2.Tatyana Ledovskaya |
(URS) |
53.18 |
3.Ellen Fiedler |
(GDR) |
53.63 |
4.Sabine Bush |
(GDR) |
53.69 |
5.Sally Gunnel |
(GBR) |
54.03 |
6.Gudnn ABT |
(FRG) |
54.04 |
7.Tatyana Kurochkına |
(URS) |
54.39 |
8.Latanya Sheffield |
(USA) |
55.32 |
2. 400 m Engel Biyomekaniği
2.1. Branşın Temel Modeli: Biyomekanik açıdan dört bölümde incelenebilir:
a) Reaksiyon evresi
b) Yaklaşma koşu evresi
c) Engelleri geçme ve engel arası koşu evresi (veya Engel Ünite Evresi)
d) Bitiriş evresi
Reaksiyon Zamanı: Çık komutundan sonra, atletin ilk harekete geçmesi arasındaki zamana denir.
Yaklaşma Koşu Zamanı: Atletin ilk hareketinden , birinci engel sonrası yere basması arasındaki zamana denir.
Engel Ünite Zamanı: Birinci engel sonrası yere basmayla, sonuncu engel sonrası yere basma arasındaki zamandır.
Bitiriş Zamanı: Onuncu engel sonrası yere basmayla, bitiriş çizgisi arasındaki zamana denir.
2.2. Reaksiyon Zamanı: Susaka et al. (1988) reaksiyon zamanı sınıflamasını aşağıda yapmaktadır:
Tablo 3: Reaksiyon Zamanı (US)
|
Erkek |
Bayan |
Mükemmel
|
< 155 |
< 175 |
Ortalama
üstü |
155-
205 |
175-230 |
Ortalama
|
205-265 |
230+280 |
Zayıf
|
>320 |
>335 |
Susaka, reaksiyon zamanı ile performans arasında belirgin bir ilişki bulamamıştır.Bayan ve erkeklerin reaksiyon zamanları arasındaki farkta ilişkili değildir.
2.3. Yaklaşma Koşusu: Çıkış çizgisinden 45 m uzaklıktaki birinci engelin geçilmesi yaklaşma koşusu içerisine girer. Yaklaşma koşusu 19 ile 26 adım arasında gerçekleşir.
Tablo 4: Adım Sayıları
Engeller Arası |
12 |
13 |
14 |
15 |
16 |
17 |
Yaklaşma Koşusu |
19-20 |
19-21 |
21-22 |
22-23 |
23-25 |
24-26 |
1987 de yapılan II.Dünya Şampiyonasında, erkekler yarı finalde 20-21 adımda, sadece Moses 19 adımda koştular. Bayanlar ise 22-26 adımlarda koştular.
Tablo 5: Yaklaşma Koşu Zamanları (II.Dünya Şampiyonası Finali)
|
Erkek |
Bayan |
Performans Zamanı |
47.46-49.46 |
53.60-56.10 |
Yaklaşma Koşu Zamanı |
5.82 - 6.27 |
6.55 - 6.77 |
Yaklaşma K.Z.- Reaksiyon Z. |
5.64 - 5.85 |
6.20 - 6.46 |
Performans 47.3 – 53.0 saniye (erkek), ve 53.0 – 60.0 (bayan) olanların yaklaşma koşu zamanları arasında erkeklerde 0.62 ve bayanlarda 0.48 korelasyon mevcuttur (Susanka et al 1988). Bu nedenle toplam performansın erkeklerde % 38 ve bayanlarda % 25 yaklaşma koşusuyla yaratılır.
2.4. Engel Ünitesi: Yarışmada, engel ünite safhasında atlet mümkün olan en yüksek süratle geçmeye çalışır. Engel geçiş zamanlarının toplam performansla olan ilişkisi aşağıdadır.
Tablo 6:
Engel
Sayısı |
Erkek |
Bayan |
3 |
0.77 |
0.818 |
5 |
0.851 |
0.831 |
8 |
0.929 |
0.934 |
Bu bilgilerden anlaşıldığı gibi sekizinci engelden sonra toplam performansı
etkileyen çok az bir kısım kalmaktadır. Diğer bir deyişle, yarışın ilk
bölümündeki yüksek dereceye bakarak toplam performans hakkında tahminde
bulunamayız.
Süratte dayanıklılık, sprint engel branşlardan daha fazla etkili
olmaktadır.
Yaklaşma koşusu ve engel ünite evreleri performansı aşağıdaki üç elemente
bağlıdır.
a)
İvmelenme
b)
Maksimum sürat
c)
Süratle
dayanıklılık
Susanka’ya göre ivmelenme birinci engelden
sonra yere basana kadar devam eder. Maksimum sürate ikinci engel ünitesinde
ulaşılır. Süratte dayanıklılık, ikinci ve dokuzuncu engel ünitelerinde süratin
düştüğü ölçülerek bulunmuştur. (1989)
2.5. Bitiriş: Son engelden sonraki 40 m mesafedir. Bitiriş
zamanı ile toplam performans arasındaki ilişki erkeklerde 0.774, bayanlarda
0.646 olarak açıklanmıştır.Bu sonuçlarla, bitiriş koşusu performansın % 42-55
inde etkili olmuştur.
Tablo 7: Engel Ünite geçişlerinde ortalama değerler ve standart sapma (Erkek)
Ort. Yaklaşma 1. Engel 2. Engel 3. Engel 4. Engel 5. Engel 6.Engel 7. Engel 8. Engel 9. Engel Bitiş |
Derece Koşusu
Ünitesi Ünitesi Ünitesi Ünitesi
Ünitesi Ünitesi Ünitesi Ünitesi Ünitesi |
47.82 5.81 3.69
3.78 3.89 3.93 4.11
4.18 4.28 4.44
4.55 5.16 |
.10 .10 .07
.11 .09 .10 .09
.15 .09 .11 .16 |
Tablo 8: Engel Ünite geçişlerinde
ortalama değerler ve standart sapma (Bayan)
Ort. Yaklaşma 1. Engel 2. Engel 3. Engel 4. Engel 5. Engel 6.Engel 7. Engel 8. Engel 9. Engel Bitiş |
Derece Koşusu
Ünitesi Ünitesi Ünitesi Ünitesi
Ünitesi Ünitesi Ünitesi Ünitesi Ünitesi |
53.68 6.26 4.09
4.19 4.32 4.47 4.57
4.71 4.86 5.08 5.21 5.92 |
.10 .08 .07
.05 .09 .11 .07 .07 .09
.14 .31 |
Yayına Hazırlayan : İbrahim MARHAN