OLİMPİYADLAR’DA TÜRKLER
(1906), 1908, 1912, 1924, 1928, 1936, 1948, 1952, 1956, 1960, 1964, 1968, 1972, 1976, 1984, 1988, 1992, 1996, 2000
Türkler’ in Olimpiyat Oyunları’na
katılmaları konusunda son iki yılda yapılan araştırmalarla yeni bilgilere
ulaşılırken Türk milli Olimpiyat Komitesi’nin kurulmasından önceki olaylar ve
kuruluş tarihi konusunda da bazı sorular ortaya çıkmıştır
Türk spor tarihi ve Olimpiyatlar
konusunda pek çok kitap ve makaleye imzasını atan merhum Haluk San,’’Beden
Terbiyesi ve Spor’’ dergisinin Eylül 1939 tarihli sayısında yer alan M. Sami
Karayel imzalı bir makaleye dayanarak, “Belgeleri ile Türk Spor Tarihinde
Olimpizm veya Olimpik Hareket’’ kitabında,Koç Mehmet adında bir Türk pehlivanın
1896 Olimpiyatları’na katılmak için Atina’ya gittiğini yazmıştır
Karayel ,bu konuyu “ Kayıtsız ve
kuyutsuz, bayram güreşine gider gibi Atina Olimpiyat Oyunlarına katılmak
isteyen Koç Mehmet ‘i Komitesinin kabul etmemesi Olimpiyat kaidelerine göre en
uygun hareketti ’’ diye bağlamıştır
Karayel, bu konuyu,”Kayıtsız ve
kuyutsuz,bayram güreşine gider gibi Atina Olimpiyat Oyunları’na katılmak
isteyen koç Mehmet’i Komitenin kabul etmemesi Olimpiyat kaidelerine göre en
uygun hareketti “diye bağlamıştır
Burada iki hususa dikkat etme gerekir. Birincisi 1896 ‘da
Osmanlılar’ la Yunanlılar arasında büyük anlaşmazlıklar olmakta Girit
adasındaki ayaklanmalar nedeniyle Avrupa ülkeleri de Bab-ı ali’yi
sıkıştırmaktadır.bu nedenle,bir Osmanlı vatandaşının Atina’ya yarışmalara katılması imkansız olmasa da,
çok güç bir olgudur.ikinci husus,bilindiği gibi Coubert’in aklına gelen her
ülkedeki,bilebildiği kişi ve adreslere mektup yazıp Olimpiyatlar’ a
katılmalarını istemiştir. Ama,katılan sporcuların hemen hiçbiri bir kuruluş tarafından seçilmemiş olup,
kendi kulüp veya okulları tarafından yollanmış hatta kendi paraları ile Atina’ya gelmişlerdi.
Atina’da, 1896 Olimpiyatları’na
katılıp ta madalya almış 11 ülkenin sadece altısı 1896 Oyunları’ndan önce kendi
ülkelerinde bir Milli Olimpiyat kurmuşlardır.
Burada hatırlanması
gereken bir husus da,1896’da yarışan İngiltere
ve Danimarka’nın 1905’ de Mısır’ın 1910’da ve Avusturya İsviçre’nin
19122’da Mili Olimpiyat Komite’lerini kurmuş olmalıdır.
Bu arada kısa adı ile IOC diye bilinen Uluslar arası
Olimpiyat komitesi’nin Lozan’daki
arşivlerinde yaptığımız bir araştırma, olayın başka bir yönünde yansıtmaktadır.
Coubertin, gittiği her yeni ülkede, eğitim ve spor’un ortak yanlarını bulmaya
çalışırken bir taraftan da, o ülkelerdeki spor ve diğer sahalarda kendi kabul
ettirmiş kişilerle de konuşuyor ve bunlardan bazıları 1894’de kurulacak olan
IOC’ ye almak istiyordu.Amerika’ya yaptığı ziyaretler sırasında tanıştığı ve
1925 yılına dek birlikte IOC’ de görev yapacakları Prof. William M. Sloane’ nun
Coubertin üzerinde çok büyük etkisi vardı.
Prof. Sloane’nun 2 Mayıs
1898’de Coubertin’ e gönderdiği mektuptaki ifadeler, o yıllarda Avrupa ve
Amerika’daki egemen topluluklarda ,Türkiye’ye pek de olumlu bir gözle
bakılmadığı göstermektedir.
Bu mektubunda Sloane
satırlar arasında Fransızlar’ in da Türkler’ e sıcak bakmadığını anlatıyor
gibi.Bu konuda Coubertin’ in ne düşündüğü bilinemez ama ,1896 Atina
Olimpiyatları’na Türkler’ in de davet edildiğine dair hiçbir belge
bulunamamıştır. Aslında Coubertin, Atina için yolladığı davet mektuplarını da
geç postalamıştır.İlk Modern Olimpiyatlar olan 1896 Atina Oyunları’na,
gerçekten hemen her isteyen
katılabilmiştir. O sırada, Türk –Yunan gerginliğinin yüksek dozda olması
nedeniyle, Koç Mehmet’in,11.Abdülhamit’in izni olmadan Atina’ya gitmesinin
zorluğu yanında, haberi dahi olsa, Coubertin’ in,böyle bir olay için araya
girip, Türkiye’yi düşman gören Yunanlı organizatörlere laf anlatması da biraz
zordur.
Aslında, Atina’dan
sonraki yıllarda da 11, Abdülhamit’ in kuşkulu iktidarı sırasında,bir
Olimpiyat’a katılma değil, ülkede spor kulübü adına da olsa, birkaç kişinin bir
araya gelmesi dahi düşünülemezdi. Bu nedenle de, Paris’ de yapılan
1900Olimpiyatlarına,Türkiye’den katılma olmadığı gibi,ülke’de bu spor
şöleninden bahsedildiği dahi bilinmemektedir. St. Louis’ de yapılan 1904’deki
Olimpiyatlar’ a ise uzaklığı nedeniyle,Amerikalılar dışında pek az ülke kalmıştı.
Altın madalya kazanan Kurtuluş'lu Yorgo Albirantis'i Yunanlılar kendi şampiyonları gibi gösterdiler.
Paris ve 1904 St. Louis
oyunları’nın, her iki kentteki Dünya Fuarı sırasında yapılması sonunda,daha
yeni doğmuş olimpiyatlar kavramını çökerteceğinden korkan Coubertin,
Olimpiyatlar’ a yepyeni bir ruh getirmek ve canlandırmak amacıyla yeni bir
yöntem denedi.Buda bir olimpiyat yılı olmamasına rağmen,1906’da Atina da
yapılacak bir” Ara Olimpiyatı ”idi. Coubartin ,1906 yarışmalarının resmi
olmayan bir Olipiyat olarak kabul edilmesini ve katılacak sporcuların, kendi
ülkeleri adına değil, ferdi olarak veya kentler adına yarışabileceklerini ilan
etti.
Olimpiyatlar’ in İstanbul’un kapı-komşusu Atina’da yapılacağı haberi
ile,Osmanlı topraklarında, daha sonraları yeşeren spor kavramının öncüleri
arasında yer alacak bazı gençler harekete geçtiler. Ama etrafta 11. Abdülhamit
kabusu vardı. Bu nedenle de İstanbul İzmir ve Selanik kentlerinden sadece bazı
gayrı Müslimler ve İzmir’de Yaşayan yabancı uyruklu spor severler 1906
Olimpiyatları’na katıldılar. İlginçtir, bu kentlerden katılan Rus asılı Türk
vatandaşlarının çoğu 1906 Olimpiyatları organizasyon komitesi tarafından
“Yunan” vatandaşı olarak kabul edilmiş ve jimnastik yarışmaları içinde yer alan
“ip’e Tırmanma” branşında saniye ile birici gelen İstanbul Tatavla(kurtuluş)
Kulübü’nden yorga Albirantis’in başarısı, Yunan atletlerinin arasında
gösterilmiştir
Ay-yıldızlı bayrağımız, ilk kez Stokholm'de yüzünü gösterdi. Kendi imkanları ile İsveç'e gigen iki genç atletten Papazyan (resimde ortada koşuyor) 800 ve 1500 metre seçmelerinde elendi, Takım arkadaşı Mıgırgıç ise çeşitli dallarda katıldığı yarışmalarda, resmi olmamakla birlikte ilk Türkiye Rekorlarının sahibi oldu
Aslında, bu İstanbullu Rumlar belki de, isteseler dahi kendilerini, 11.
Abdülhamit’in korkusundan, Osmanlı vatandaşı olarak gösteremezlerdi. Ama, buna
karşın, 1906 Resmi Raporu,Ege kıyılarından gelen pek çok sporcunun, Açılış
töreninde, Yunan Takımı ile geçit resminde yer aldığını yazmaktadır. Bunlara
ilaveten, İzmir ve Selanik’ten de Osmanlı vatandaşı olmayan fakat bu kentlerde
yaşayan yabancı uyruklu sporcular da 1906’da yarışmışlardır.
Olimpiyatlar tarihi konusunda çok ve başarılı çalışmaları ile tanınan
Amerikalı Dr. Bill Mallon, 1906 Olimpiyatların’ da, Osmanlı toprakları içindeki
İstanbul İzmir ve Selanik’ten 27 sporcunun katıldığını kaydeder
Dr.Mallon, yaptığı araştırmalar sonunda, bu üç kentten katılan sporcuları
iki gurup’da toplar. Birincisi,”Türkiye” kısmında, diğer ise, Osmanlı
topraklarında yaşayan “Yabancı Uyruklu” kişiler başlığı altında yer alırlar
İlginçtir –yüzyıllardır memleket toprakları kendi mülkü ve vatandaşları
da kendi kulu olarak kabul eden Osmanlı padişahları hiçbir zaman, Bab- Ali
tarafından “Türkiye” olarak anılmamıştır. Buna rağmen, Batı Osmanlı devletini
Türkiye olarak anmaktadır. Bu kelime, belki de İtalyanca’daki “Turchia”
kelimesinden oluşmuş olabilir.
Bekli de “Hindi “ anlamına gelen ve bu dilde kullanılan “Turkey”
kelimesinin kaynağı da, xv.yy’da İzmir’deki bir İngiliz’in hatıratında da
görüldüğü gibi “Türki” anlamına gelen “Turky” olarak yazılmasına karşın,
zamanla (e) harfinin araya sıkıştırılması ile bugünkü yapısını bulmuştur
denebilir. Atina’daki 1906 “Ara Olimpiyatlar”ı sırasınca vesonlarında, Osmanlı
devleti, daima” Turkey” olarak yazılmıştır Haluk San’ın Türkiye Milli Olimpiyat
tarihini içeren kitabında, İstanbul, İzmir ve Selanik’ten, kendi kentleri adına
yarışmalara katılanların bir listesi bulunmaktadır. Dr. Mallon’un yaptığı
araştırmalarda ise, Haluk San’ın listesinden de fazla sayıda sporcunun
katıldığı ortaya çıkmaktadır. Buna ilaveten, altı yıl sonra tekrardan
Olimpiyat’da Türkiye adına koşacak olan Vahram Hepet Papazyan da, Haluk San’ın listesinde bulunmaktadır.
İstanbul’dan, Osmanlı vatandaşı olması gereken Rus asıllı sporculara ilaveten,
İzmir’den de, çoğunluğu İngiliz ve Fransız uyruklu spor serlerin kurduğu “İzmir
Uluslararası” futbol takımı da Atina’da maç yapmıştır.
Olimpiyatlar konusunda Dr. Mallon
kadar otorite olan ve meşhur Amerikalı yazar İrving Wallace’in oğlu Davıt
Wallechinsky de İzmir takımını sıralarken, futbolculardan birini Ermeni
diğerini de Yunanlı olarak göstermiştir. Aslında, bu tanımlamalar da yanlıştır.
Zira, sporcular ferdi veya takım halinde katıldıkları bu Oyunlar’ da, sadece
temsil ettikleri kentlerle anılmışlardır.
Diğer taraftan,Zarek Kuyumciyan adlı Ermeni isimli futbolcunun ‘Ermenistan’lı olarak tanıtılması da doğru değildir.Zira, Ermenistan 1906’da daha kendi başına bir devlet kuramamış olmasına ilaveten, Ermenistan Milli Olimpiyat Komitesi de ancak 1993 yılında IOC tarafından kabul edilmiştir.
Görüldüğü gibi, 1906’da ‘Ara Olimpiyatları’na Osmanlı topraklarından katılanlar konusunda epey karmaşık bir liste ortaya çıkmaktadır.Mallon’un 27 sporcu olarak verdiği liste, sadece Osmanlı vatandaşı olup olmadıkları bilinmeyen, fakat Türkiye’den gelenleri gösterirken, ‘Yabancı Uyruklu’ oldukları sanılan ve İstanbul, İzmir ve Selanik’te yaşayanlarıda ayrı bir listede gösteriyor.Bu gruba girenler de İstanbul’dan 13, İzmir’den 16, Selanik’ten 8, Bergama’dan dahi bir sporcu olarak sınıflandırmış durumda. Aslına bakarsanız, İstanbul’da yaşayan ve Atina’da yarıştıktan sonra tekrar İstanbul’a dönen ve Türk vatandaşı olarak bilinen pek çok sporcuda bu ‘Yabancı Uyruklu’ diye sınıflandırılan listede yer almış durumda.
Diğer Olimpiyatlarda da olduğu gibi, Atina 1906 konusunda çok detaylı bir araştırma yapan Dr. Mallon’ın, resmi kayıtlardan aldığı bilgilerle, Türkiye’den geldiklerini bildirenleirn adları ve katıldıkları branşlar sadece atletizm,futbol ve kürek sporlarıdır.
İstanbul (Atletizm):Vahram Hepet Papazyan (Robert Kolej). Seçmelerde 800 metrede altıncı ve 1.500 metrede ise dördüncü olmuş ve finale kalamamış.
İzmir(Futbol):İzmir Uluslararası Karması adıyla katılmış.Oyuncular:Edwin Charnaud, Zarek Kuyumciyan, Percy de la Fontaine, Eduard Giraud, Jacques Giraud, Henry Joly, A. James Whittal, Godfrey Whittal, H. Frederick Whittal.
Bu takımdan sadece Kuyumciyan Türk vatanfdaşı olabilir. Diğerleri için Wallechinsky İngiliz, Fransız ve Yunan uyruklu demesine karşın, Mallon, Charnaud’yu Yunanlı, Wallechinsky ise Ermeni olarak göstermekte.
Bu takım İzmir’i temsil etmesine ilave olarak, gerçekten Atina’da uluslararası bir tavır göstermiş. Jacques Giraud, Fransa adına tenis oynamış.Donald Whittal ise aynı zamanda kürek yarışmalarına katılmış.
Selanik (futbol) : Osmanlı toprakları içindeki Selanik’ten Rum adı taşıyan 11 oyuncu katılmış.
Atina 1906”Ara Olimpiyatları” gerçekten büyük bir karmaşa içinde geçmiş , Coubertin,1906 oyunlarında sporcuların ülkelerine temsil etmek yerine,kent adına yada ferden yarışabileceklerini ilan etmesine rağmen, resmi kayıtlarda sporcuların ülkeleri adına yarışmış gibi gösterilmiş.Bu durum belki organizasyonu yapan Yunan yöneticilerin, bilerek yaptıkları bir uygulama olabilir.Zira futbolda Atina takımı Yunan milli takımı gibi kabul edilirken , Osmanlı topraklarındaki Selanik’ten katılan ve hepsi de Rum kökenli olanlar, Selanik takımı
olarak geçmiş.Selanik takımında yer alan ve Rum adı taşıyan oyuncuların, bir Osmanlı toprağı olan Selanik’ten gelmeleri nedeniyle Osmanlı vatandaşı oldukları da düşünülebilir. Diğer taraftan İzmir’den gelen ve çoğu yabancı uyruklu sporculardan kurulu yakım ise, Türkiye veya Osmanlı değil, sadece “İzmir Uluslar arası Takım” diye anılmış.
Danimarka’dan “Milli Takım” diye katılan takıma ilaveten, Atina, Selanik ve İzmir takımlarından oluşan dört takım turnuvaya katılmış. İlk maçta, Yunan takımı Selanik’i 5-0yenmiş, Danimarka da İzmir’i 5-1mağluo etmiş. Birincilik için yapılan maçta ilk devrede Danimarka, Yunanlılara 9-0 durumdayken, Yunan takımı ikinci yarıya çıkmamış. İkincilik için İzmir veya Selanik’le karşılaşması gereken Yunan milli takımı, sahaya çıkmayınca hükmen mağlup sayılmış, ikincilik için yapılan maçta da , İzmir Selanik’i 3-0 yenerek sahadan galip ayrılmış ve Danimarka’nın ardından Olimpiyat ikincisi olmuş.
Modern Olimpiyatlar’ın başlamasından beri üç tane Olimpiyat yapılmasına rağmen, daha mükemmel bir organizasyon gerektiren 1906 “Ara Olimpiyatları” da epey keşmekeş içinde yapılmış. Futbol maçları, bisiklet yarışlarının koşulduğu Neo Phaliron Velodromunda oynanmış. Bu nedenle de seyirciler maş sırasında velodrom un çimlere yakın kısımlarında oturmuşlar ve devre arasında bisiklet yarışlarını seyretmişler.
İzmir ( kürek) : 4 Tek de üç Rum asıllı İzmirli sporcuya ilaveten Donald Whittal da takımda yer almış ve İzmir takımı 7. olmuş.
Dikkat edilirse, Türkiye deki hiçbir spor yazarı, Papazyan!ın 1906 “ Ara Olimpiyatlarında” 800 ve 1,500 metrelere katıldığını kaydetmemiştir. Dr. Mallon’ın yaptığı araştırmaya göre, İstanbul da yaşamasına rağmen “Yabancı Uyruklu” ve “Yunanlı” oldukları belirtilerek yarışmalarda adı geçen 13 sporcu var. Bunlardan yedisi atletizm, üçü jimnastik, ikisi eskrim, bir tanesi de güreş dalında yarışmışlardır. Haluk San’ın yazdığına göre ise, ”Yunanlı” olduğu sanılanlardan bazıları, İstanbul’a döndüklerinde spora devam ettikleri gibi, hayatlarının geri kalan kısmında da hakemlik dahi yapmış Türk vatandaşlarıdır.
Bunların arasında ,en önemli isim ise Tatavla (kurtuluş) Kulübü’nden Yorgo Albiratis olmuştur. Albiratis maalesef belki de II .Abdülhamid’in korkusundan kendini Osmanlı olarak göstermiş ve bunun sonucu olarak da , 10 metrelik ipe tırmanma yarışmasında kazandığı altın madalyada Yunanlıların hesabına kaydolmuştur.
İzmir’den katılan ve aynı kategoride sıralanan Rum isimli 16 sporcu dan 9 u atletizm ( bunlardan biri aynı zamanda haltere katılmış ), ikisi jimnastik, birer tanesi de atçılık, tenis ve bisiklet yarışmalarına katılmış. Son bir sporcunun, futbola katıldığı belirtiliyor . Buda mutlaka “İzmir Uluslar arası Takım”ında oynamayan 12 futbolcu olabilir.
Resmi kayıtlardan çıkan bilgiler göre, Osmanlı toprakları içinde bulunan Selanik’ten de sekiz sporcu katılmış.Bunlardan beşi atletizm, ikisi eskrim biri de jimnastik dalında yarışmışlar. Burada dikkat edilecek husus, İstanbul, İzmir ve Selanik’ten katılan sporcuların hemen tümünün, ister Türk vatandaşı olsun, isterde “İstanbul”da yaşayan “Yunanlı” kategorisinde olsun tümünün Yunan adları taşımasıdır.
Burada, başka bir ilginç husus da kendini göstermektedir. Hangi kategori ile tanımlanırsa tanımlansın, İstanbul, İzmir ve Selanik’ten giden atletizm yarışmalarında finale kalamamalarına rağmen koşu, atlama ve atmalarda belirli dereceler yapmış olması gereken Osmanlı vatandaşlarının dereceleri, bir bakıma, ilk kez uluslar arası bir yarışmada elde edilen sonuçlar olduğundan, branşlarında ilk Türkiye Rekorları olmuştur. Fakat, o yıllarda, koşularda sadece birinciye kronometre tutulmuş ve Papazyan’ın derecesi resmi kayıtlara geçmemiştir. Bilindiği gibi, Türkiye Atletizm Federasyonu 1922’de kurulmuş ve o yıldan sonra yapılan dereceler Türkiye Rekoru olarak kabul edilmeye başlanmıştır.
Coubertin /Selim
Sırrı ve Türkiye-Uluslar arası Olimpiyat Komitesi İlişkileri
Londra’da yapılan 1908 Olimpiyatlarına katılan jimnastikçi Moulos’un durumuna geçmeden önce, Baron de Coubertin’in Osmanlı İmparatorluğu Türkiye si ile olan ilişkilerine bakmak gerekir. Türkiye’nin olimpiyatlar tarihi içindeki yerini saptayan spor yazarları, bu ilişkinin Selim Sırrı Bey ‘in kendi ifadelerine dayanarak, Coubertin in 1907’de İstanbul’a gelmesi ile başladığını ifade ederler. Lozan.’daki IOC arşivlerinde yapılan araştırmalar ise, bu ilişkiyi 1905 tarihine kadar götürür. IOC’nin 9-14 haziran 1905 de Brüksel’de yapılan 7. Session’unda sadece IOC üyeleri değil üye olmayan ülkelerden de pek çok temsilci çağırılmıştır. Bu arada Paris’teki Osmanlı büyükelçiliğine bağlı olarak Brüksel’de maslahatgüzar olarak ülkeyi temsil eden Mihran Kavafiyan Efendi de 21 ülkeden davet edilen 200’ü aşkın katılımcı arasında ye almıştır.
Resmi raporlarda “ Mihran Efendi Canaffian “ olarak adı geçen Osmanlı diplomatının Bab-ı aliye nasıl bir rapor yolladığı bilinmemekle birlikte, Coubertin in Osmanlılarda tanışması 1905 yılında başlamıştır denebilir.
Türk spor tarihi konusunda araştırmaları, bilgi, yazdıkları kitap ve makalelerde tanınmış ve spor yazarı kökenli Haluk San ve Cem Atabeyoğlu, Selim Sırrı’nın kitap ve söyleyişlerinden alıntı yaparak, Coubertin in 1907 yazında İstanbul’a geldiğini ve Selim Sırıya IOC üyeliği teklif ettiğini aktarırlar. Coubertin’in bu nazik çağrısına karşılık, Selim Sırrı ülkedeki baskı havasının böyle bir olanağa imkan vermeyeceğini ve koşullar değiştiğinde de bu teklifi kabul edebileceğini söyler.
Selim Sırrı ancak ertesi yıl, II. Meşrutiyetin ilanından sonra İstanbul’da Olimpiyat Komitesini kurduğu hem kendi yazılarında ifade etmiş, konuşmalarında tekrarlamış ve Haluk San’ın da aktardığı gibi, Ahmet İhsan gündelik yayınlanan Servet-i fünun un 5 Ekim 1908 tarihi sayısında, komitenin Selim Sırrı tarafından kurulduğu ve başkanlığa da Selim Sırrı’nın önerisi ile, kendisinin üstlendiğini yazmıştır.
Olimpiyatlar’a ‘takım olarak katılışımızın 50. yılında,
İstanbul’da yapılan bir kutlama töreninde, Paris’deki kafile üyelerinden
hayatta kalanlar bir araya geldiler.
Coubertin’in 1907’de İstanbul’a gelişi, Selim Sırrı’nın 1908’de olimpiyat komitesini kurması ve Galatasaray Lisesi öğrencisi Moulos’un 1908 Londra Olimpiyat Oyunları’ında jimnastik dalında Türkiye’yi temsil etmesi konularına, bir araştırmacı gözüyle bakıldığında, bazı çelişkiler ortaya çıkmaktadır.
Atabeyoğlu, “ Kurucumuz Selim Sırrı Tarcan “ kitabında, Coubertin’in Selim Sırrı ile olan tanışmasının 20 Temmuz 1907olarak vermektedir. Haluk San ve Cem Atabeyoğlu, bu tanışmanın Coubertin’in dostu olan ve Galatasaray Lisesinde görevli Fransız öğretmen Juery kanalıyla yapıldığını yazarlar. İşin ilginç tarafı, Lozan’da yaptığımız araştırmalarda, arşiv yetkililerinin Coubertin’in İstanbul ziyareti konusunda hiçbir bilgilerinin olmadığı ortaya çıkmıştır. Coubertin’in tüm yazışmaları ve temasları konusunda, raflar dolusu belge sahibi olan arşiv yetkilileri, bunun gerçekten imkansız olduğunu ve gerçekse, bilmedikleri bir hususu öğrendiklerini ifade etmişlerdir.
Coubertin’in tarihlerinde Türkiye’de bulunup bulunmadığını saptamak için, İstanbul’da bir araştırma yapılabilir. Coubertin’in dostu olduğu yazıları, Galatasaray Lisesi öğretim üyelerinden Fransız uyruklu Juery’in okula bıraktığı bazı belgeler bu olaya açıklık getirebilir.
Coubertin’in tren veya gemi ile geldiği düşünülürse, Sirkeci veya Karaköy de olması gereken pasaport noktalarının kayıtları incelenebilir. Belki de eğer bir koleksiyoncunun elinde ise, o yıllara ait Tokatlıyan Oteli’nin, otelde kalanlara gösteren kayıt defterine bakılabilir. Eğer, böyle bir belge bulunabilirse, Coubertin’in İstanbul’a gelmediğini ısrarla iddia eden Lozan’daki IOC Arşiv yetkililerine de, bilmedikleri bir gerçek anlatılabilir.
Diğer taraftan, “ Devlet Politikası ve Toplumsal Yapıyla İlişkileri Açısından SPOR YÖNETİMİ “ adlı doktora çalışmasın da, Doç. Dr. Kurthan Fişek yaptığı tüm araştırmalara rağmen, 1908 yılında, Selim Sırrı ve arkadaşları tarafından ‘Osmanlı Milli Olimpiyat Cemiyeti’ adı ile bir derneğin kuruluş kayıtlarına rastlamadığını yazar.Buna rağmen,Osmanlı tarihi konusundaki bilgisiyle tanınmış Hürriyet Gazetesi yazarı ve tarih uzmanı Murat Bardakçı, ‘Hürriyet’in İlanı’ ile bir dernek açma salgını yaşandığını ve Selim Sırrı bu konuda bir başvuruda bulunup,izin almışsa, buna ait belgelerin mutlaka bir yerlerde olması gerektiğini söylemektedir.
Aslında İstanbul’daki o zamanki adı ile Tatavla Heraklis diye bilinen Kurtuluş Gençlik Kulübü sporcularından Aleko Moulos’un 1908 Londra Olimpiyatlarına gitmesi ve yarışması konusu da, meraklı bir araştırmacı için çok ilginç bazı gerçekleri ortaya çıkarabilir. Türk Spor Tarihi üzerine çok bilgili olanların, belki de Selim Sırrı’dan naklederek, anlattıklarına göre, Aleko Moulos, Galatasaray Lisesi öğretmeni Juery tarafından Coubertin’i gezdirmesi için tanıştırılan bir genç sporcudur. Coubertin, nakledilenlere göre, Selim Sırrı’nın IOC üyesi olmasının imkansız olduğunu anlayınca, ülkede bir Milli Olimpiyat Komitesi olmamasına rağmen, Moulos’un Londra’da yarışması için kendi ağırlığını kullanmıştır.
Moulos’un Londra’daki yarışmalara katıldığı, resmi raporda olmasına rağmen, Dr. Mallon, Moulos’un katıldığını gösteren bir belge göremediğinden, ‘Türkiye’ adına yarıştığına inanılan bu genci, yarışmış olarak kabul etmemektedir.Buna rağmen,resmi spora dayanarak, Moulos’un yarıştığını kabul etsek dahi, aldığı derece konusunda elde hiçbir bilgi yoktur.
Türkiye’nin, Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) ile olan ilişkileri ve Olimpiyatlara katılımı, 1908’den sonra daha düzenli bir hale gelmiştir denebilir. Selim Sırrı ilk kez olarak ve IOC’nin Türkiye temsilcisi niteliği ile 1909’da Berlin’de yapılan IOC Kongresi’ne katılmış ve bir bakıma, ülkede organize bir spor aktivitesi olmadığından, diğer taraftan da, elde edilen para bulunmadığından olacak, biri İstanbul’daki bir atletizm kulübü tarafından finanse edilen, diğeri de kendi parası işle yarışmalara katılan iki Türk sporcusunu 1912 Stokholm Olimpiyatlarına götürmüş ve Vahram Papazyan ve Mıgırdıç Mıgıryan adlı bu atletler Stokholm’de yarışmışlardır. Haluk San kitabında, Papazyan’ın mektubuna dayanarak iki atletin yarışmalarını anlatır.
Aslında,Lozan’da yapılan araştırmalar sonunda, Papazyan’ın 800 metre seçmelerine de katıldığı ve Mıgıryan’ın ise diğer yarışmalarda yer aldığı saptanmıştır. Burada dikkati çeken önemli bir unsur, ülkede resmi bir kuruluş olarak ancak 1922’de faaliyete geçecek Atletizm Federasyonu dahi kurulmadan, bu iki gencin uluslar arası yarışmalarda elde ettikleri derecelerin, resmi olmayan ilk Türkiye Rekorları olarak tesis edilmeleridir. Stokholm’de ferdi yarışmalarda , kronometre ile ölçülen koşuların seçmelerinde sadece birincinin derecesi tutulmuş olduğundan Papazyan’ın 800 metredeki derecesinin ne olduğu bilinmemektedir.
Atma ve atlamalarda metre ve koşularda kronometreye göre verilen puanlarla değerlendirilen pentatlon ve dekatlon yarışmalarında, birinci olarak yer almamasına rağmen, Mıgıryan’ın 100 ve 200 metreler, atma ve atlamalardaki dereceleri, resmi olarak kayıtlara geçmiştir. Türkiye’yi temsil eden bu genç atletlerin katıldıkları yarışmalar aşağıda gösterilmiştir.
PAPAZYAN
6 Temmuz’da katıldığı 800 metre seçmelerinde 8. ve sonuncu olmuş. 8 Temmuzdaki 1500 metre seçmelerinde ise yarışmayı terk etmiş.
MIGIRYAN
7 Temmuz’da sırasıyla uzun atlama, mızrak, 200 metre, disk atma ve 1500 metre yarışmalarından oluşan pentatlon branşında 5.59 metre uzun atlamış, mızrağı 36.87 metreye atmış ve 200 metrede 26.4 koşmuş fakat son iki yarışmaya katılmamış.
Mıgıryan bununla da yetinmemiş; 10 Temmuz’da yapılan gülle atma yarışmasında 10.63 metre ile,katılan 22 atlet arasında 19. olarak yerini almış,ertesi gün yapılan sağ ve sol elle gülle atma yarışmasında da sağ elle 10.85metre ve sol elle de 8.93metre atarak, Olimpiyat 7.si olmuş bir atlettir.Ertesi gün yapılan disk atma yarışmalarına da katılan Mıgıryan 40 atlet arasında 32.98 metre atarak 34. olabilmiş.
O yıllarda bir atletin ferden katılacağı atletizm branşlarının sayısı kısıtlanmadığından 13-15 Temmuz günleri yapılan dekatlon yarışmalarına da katılan Mıgıryan, ilk gün programda yer alan 3 yarışmaya katılmış ve sırasıyla 100metreyi 13.3’de koşmuş, 5.43 uzun atlamış, gülleyi de 11.05metreye ulaştırmış ve geri kalan yedi yarışmaya katılmamış.
Stokholm’deki Türkiye Büyükelçisinin eşinin kendi elleriyle diktiği ay yıldızlı fanila ile yarışan bu iki genç, Olimpiyatlarda katıldıkları yarışmaların sayısı ve çeşitliliği nedeniyle de, kimsenin yenilemeyeceği bir rekor kırmışlardır.
1920
Olimpiyatlarına Türkiye Davet Edilmedi
Klasik Olimpiyatların yapıldığı süre içinde, tüm Yunan topraklarında savaşların durduğu efsanesi, aslında gerçek değildi. Bu süre içinde Olimpiyatlara gelenler ve gidenlere kolaylık gösterilir ve yol açılırken, savaşlarda devam ederdi. Ama 20. yüzyılda işler tam tersine döndü ve 1914’te çıkan 1. Dünya Savaşı nedeniyle 1916 Olimpiyatları yapılamadı. Savaş sonunda 5-8 Nisan 1919’da 18. toplantısını yapan IOC, savunduğu ideallere yakışmayacak bir karar aldı ve savaşta ‘saldırgan’ diye adlandırdıkları ülkelerin 1920 Olimpiyatlarına davet edilmemesini, bu ülkelerin Milli Olimpiyat Komitelerinin tanınmamasını ve IOC üyesi olarak seçtikleri kişilerin de, üyeliklerinin düştüğünü açıkladı.
Bu nedenle Almanya, Avusturya, Macaristan ve Bulgaristan’ın yanında Türkiye’de, Anvers’deki 1920 Olimpiyatlarına katılamadı.
O günlerde Türk ulusu aslında bir yaşam savaşı veriyordu ve 1920’de Olimpiyatlara sporcu göndermek fikri kimsenin de aklından geçemezdi. Ama 2-6 Haziran 1921 tarihinde Lozan’da toplanan 19. IOC kongresinde, Bulgar ve Macar IOC üyeleri yanında Selim Sırrı’nın da, tekrardan üye olmaları ve Türkiye’nin 1924 Paris Olimpiyatlarına davet edilmesi kararlaştırıldı.
Bundan sonra, uzaklığı nedeniyle katılınmayan 1932 Los Angeles, 2. Dünya Savaşı nedeniyle yapılamayan 1940 ve 1944 Olimpiyatları, ve Batı’nın boykot kararına uyarak gidilmeyen 1980 Oyunları hariç, Türkiye tüm Olimpiyatlara katıldı.
Bu arada Türk sporcuları 1936’dan beri 33 altın, 16 gümüş, 15 bronz madalya kazandılar. Ve sadece 976 hariç tüm katıldıkları oyunlardan madalya ile döndüler.
Olimpiyatlara
Katılan Türk Sporcuları
1906 Atina
Atletizm
Vahram Papazyan
1908 Londra
Jimnastik
Aleko Mulos
1912 Stokholm
Atletizm
Mıgırdıç Mıgıryan
Vahram Papazyan
1924 Paris
Atletizm
Ömer Besim Koşalay
Süleyman Kuğu
Rauf Hasağası
Neşet Arısoy
Unvan Tayfuroğlu
Sait Odyak
Şekip Engineri
Mazhar Nazım Resmor
Hüseyin Tarık
Lütfi Padok
Ekrem Güçlüer
Bisiklet
Raif
Fahri Canbaz
Cavit Cav
Eskrim
Fuat Balkan
Futbol
Nedim Kaleci
Kemal Rıfat Kalpakçıoğlu
Hamit Akbay
Mehmet Leblebi
Kadri Göktulga
Alaaddin Baydar
Cafer Çağatay
Zeki Rıza Sporel
Ali Gençay
Bekir Refet
İsmet Uluğ
Bedri Gürsoy
Nihat Bekdik
Sabih Arca
Hamit Arslan Okçu
Kemal Ruhi
İbrahim Kelle
Kamil Rona
Güreş(Greko-Romen)
Mazhar Çakın 58kg
Fuat Akbaş 67kg
Tayyar Yalaz 75kg
Dürrü Sade 75kg
Seyfi C. Berksoy 82.5kg
Halter
Cemal Erçman
Şevki Sezgin
1928 Amsterdam
Atletizm
Semih Türkdoğan
Şinasi Şahingiray
M. Ali Bayar
Ömer Besim Koşalay
Haydar Aşan
Bisiklet
Cavit Cav
Tacettin Öztürkmen
Yunus Nüzhet Unat
Galip Cav
Eskrim
Fuat Balkan
Muhiddin Okyavuz
Nami Yayak
Enver Balkan
Futbol
Kadri Göktulga
İsmet Uluğ
Nihat Bekdik
Mehmet Leblebi
Alaaddin Baydar
Zeki Rıza Sporel
Bekir Refet
Bedri Gürsoy
Sabih Arca
Müslih Peykoğlu
Ulvi Yenal
Osman Kaptan
Burhan Atak
Cevat Seyyid
Kemal Faruki
Latif Yalınlı
Şükrü Erkuş
Baron Feyzi
İzmirli Şevki
Nafiz Orhun
Güreş(Greko-Romen)
Burhan Conker 58kg
Saim Arıkan 62kg
Tayyar Yalaz 67kg
Nuri Boytorun 75kg
A. Şefik 82kg
Mehmet Çoban +82kg
Halter
Cemal Erçman
1936 Berlin
Basketbol
Naili Boran
Jak Habip
Sabri Usluoğlu
Hazdayi Pençe
Kamil Ocak
Şeref Alemdar
Hayri Arsebük
Dionis Sakalak
Nihat Ertuğ
Binicilik
Cevat Kula
Cevat Gürkan
Saim Polatkan
Saadettin Erokay
Bisiklet
Tacettin Öztürkmen
Kazım Bingen
Kirkor Cambaz
Eyüp Yılmaz
Talat Tunçalp
Orhan Suda
Eskrim
Suat F. Aşeni(bayan)
Halet Çambel(bayan)
Enver Balkan
Cihat Teğin
Orhan Adaş
Halim Tokmakçıoğlu
Futbol
Avni Kurgan
Cihat Arman
Lütfü Aksoy
Yaşar Alpaslan
Hüsnü Savman
Faruk Barlas
Hakkı Yeten
Mehmet Reşat Nayır
Adil Bumin
Niyazi Sel
Necdet Cici
İ. Hakkı Alaç
Sait Altınordu
Gündüz Kılıç
Şeref Görkey
Fuat Göztepe
Rebil Erkal
Fikret Arıcan
Güreş(Greko-Romen)
Hüseyin Erkmen 56kg
Yaşar Erkan 61kg
Saim Arıkan 66kg
Nuri Boytorun 72kg
Adnan Yurdaer 79kg
Mustafa Çakmak 87kg
Mehmet Çoban +87kg
(SERBEST)
Ahmet Çakıryıldız 56kg
Yaşar Erkan 61kg
Sadık Soğancı 66kg
Hüseyin Erçetin 72kg
Ahmet Kireççi 79kg
Mustafa Çakmak 87kg
Mehmet Çoban +87kg
Yelken
Turgut Demir
Şeref Birgen
Harun Ülman
Behzat Baydar
1948 Londra
Atletizm
Üner Teoman(bayan)
Raşit Öztaş
Kemal Aksur
Cahit Önel
Seydi Dinçtürk
Rıza Maksut İşman
Erdal Barkay
Mustafa Özcan
Halil Zıraman
Şevket Koru
Ruhi Sarıalp
Doğan Acarbay
Kemal Harolu
Bisiklet
Talat Tunçalp
Orhan Suda
Ali Çetiner
Enver Osmalı
Binicilik
Saim Polatkan
Eyüp Öncü
Kudret Kasar
Selim Çakır
Ziya Azak
Salih Koç
Tevfik Yüzelli
Eyüp Yiğittürk
Kemal Özçelik
Eskrim
Rıza Arseven
Merih Sezen
Vural Bakan
Sabri Tezcan
Nihat Balcan
Nejat Tulgar
Futbol
Cihat Arman
Gündüz Kılıç
Erdoğan Atlıoğlu
Murat Alyüz
Vedil Tosuncuk
Hüseyin Saygun
Ahmet Erol
Bülent Eken
Selahattin Torkal
Naci Özkaya
Fikret Kırcan
Erol Keskin
Lefter Küçükandonyadis
Şükrü Gülesin
Reha Eken
Samim Var
Yavuz Üreten
Hikmet Alparslan
Muzaffer Tokaç
Halit Deringör
Güreş(Greko-Romen)
Kenan Ölcay 52kg
Halil Kaya 57kg
Mehmet Oktav 62kg
Ahmet Şenol 67kg
Ali Özdemir 73kg
Muhlis Tayfur 82kg
Mustafa Çakmak 87kg
Ahmet Kireççi +87kg
(Serbest)
Halit Balamir 52kg
Nasuh Akar 57kg
Gazanfer Bilge 62kg
Celal Atik 67kg
Yaşar Doğu 73kg
Adil Candemir 79kg
Muharrem Candaş 87kg
Sadık Esen +87kg
1952 Helsinki
Atletizm
Halil Zıraman
Erdal Barkay
Doğan Acarbay
Kemal Horolu
Emin Doybak
Turhan Göker
Ekrem Koçak
Akın Altıok
Osman Coşgül
Nuri Turan
Ahmet Aytar
Avni Akgün
Cahit Önel
Basketbol
Ali Uras
Mehmet Ali Yalım
Erdoğan Partener
Yılmaz Gündüz
Sacit Seldüz
Sadi Gülçelik
Nejat Diyarbakırlı
Yüksel Aklan
Turan Tezal
Güney Ülmen
Yalçın Okaya
Altan Dinçer
Futbol
Muzaffer Tokaç
Fevzi Büyükyıldırım
Erdoğan Akın
Rıdvan Balatlı
Cahit Candan
Kamil Altan
Basri Dilimlili
Mustafa Ertan
Ercüment Güder
Necdet Şentürk
Vasıf Çetinel
Tekin Bilge
Yalçın Çaka
Macit Gürdal
Alaaddin Yol aç
Sedat Cçmert
Güreş(Greko-Romen)
Fahrettin Akbaş 52kg
Kemal Demirsüren 57kg
Hasan Bozbey 62kg
Raif Akbulut 67kg
Ahmet Şenol 73kg
M. Ali İslioğlu 73kg
Ali Özdemir 79kg
İsmet Atlı 87kg
(Serbest)
Hasan Gemici 52kg
Cemal Sarıbacak 57kg
Bayram Şit 62kg
Tevfik Yüce 67kg
Haydar Zafer 73kg
Adil Atlan 87kg
İrfan Atan +87kg
1956 Melbourne(Stokholm)
Binicilik
Salih Koç
Kemal Özçelik
Mennan Pasinli
Bedri Böke
Cevdet Sümer
Alpaslan Güneş
Fethi Gürcan
Nail Gönenli
Selim Çakır
Güreş(Greko-Romen)
Dursun Ali Eğribaş 52kg
Yaşar Yılmaz 57kg
Müzahir Sille 62kg
Rıza Doğan 67kg
Mithat Bayrak 73kg
İsmet Atlı 79kg
Adil Atan 87kg
Hamit Kaplan +87kg
İbrahim Karabacak
Bekir Büke
(Serbest)
Hüseyin Akbaş 52kg
Mustafa Dağıştanlı 57kg
Bayram Şit 62kg
Adil Güngör 67kg
İbrahim Zengin 73kg
İsmet Atlı 79kg
Adil Atan 87kg
Hamit Kaplan +87kg
1960 Roma
Atletizm
Canel Konvur(Bayan)
Gül Çıray Akbaş(Bayan)
Aycan Önel(Bayan)
Ekrem Koçak
Cahit Önel
Aydın Onur
Fahir Özgüden
Muharrem Dalkılıç
Çetin Şahiner
Yıldıray Pağda
Yalçın Ünsal
Orhan Altan
Şükrü Saban
Fevzi Pakel
Binicilik
Salih Koç
Cevdet Sümer
Nail Gönenli
Ramiz Egeli
Muhittin Üründal
Futbol
Mustafa Ertan
Cavit Gökalp
Emrullah Küçükbay
Ahmet Tuna Kozan
Suat Özyazıcı
Aydoğan Çipiloğlu
Bilge Tahran
Samim Uygun
Zeki Şensan
Selim Soydan
İbrahim Yalçınkaya
Uğur Köken
Yılmaz Canlısoy
Turhan Yıldız
Asım Bayrak
Ergun Taner
Cenap Doruk
Güven Önüt
Güreş(Greko-Romen)
Kazım Gedik 52kg
Yaşar Yılmaz 57kg
Muzahir Sille 62kg
Adil Güngör 67kg
Mithat Bayrak 73kg
Kazım Ayvaz 79kg
Tevfik Kış 87kg
Tan Tarı +87kg
(Serbest)
Ahmet Bilek 52kg
Hüseyin Akbaş 57kg
Mustafa Dağıstanlı 62kg
Hayrullah Şahinkaya 67kg
İsmail Oğan 73kg
Hasan Güngör 79kg
İsmet Atlı 87kg
Hamit Kaplan +87kg
Yelken
Ersin Demir
Yüzme
Ünsal Fikirci
Engin Ünal
1964 Tokyo
Atletizm
Cahit Önel
Muharrem Dalkılıç
Çetin Şahiner
Aşkın Tuna
Güreş(Greko-Romen)
Burhan Bozkurt 52kg
Ünver Beşergil 57kg
Müzahir Sille 63kg
Kazım Ayvaz 70kg
Mithat Bayrak 78kg
Yavuz Selekman 87kg
Gıtasettin Yılmaz 97kg
Hamit Kaplan +97kg
(Serbest)
Cemal Yanılmaz 53kg
Hüseyin Akbaş 57kg
Hayrullah Şahin 63kg
Mahmut Atalay 73kg
İsmail Oğan 78kg
Hasan Güngör 87kg
Ahmet Ayık 97kg
Hamit Kaplan +97kg
Halter
Sadık Pekünlü
Yelken
Erdoğan Arsal
Metin Akdurak
Haluk Kalkış
1968 Mexico City
Atletizm
Aşkın Tuna
İsmail Akçay
Hüseyin Aktaş
Nurullah
Candan
Atıcılık
Metin Salihoğlu
Mehmet Dursun
Türken Özenbaş
Boks
Fuat Temel 48kg
Engin Yadigar 51kg
Seyfi Tatar 57kg
Yeter Sevimli 60kg
Ali Kılıçoğlu 63.5kg
Celal Sandal 67kg
Güreş(Greko-Romen)
Metin çıkmaz 52kg
Kaya Özcan 57kg
Metin Alakoç 63kg
Kazım Ayvaz 70kg
Sırrı Acar 78kg
Tevfik Kış 87kg
Gübüz Lü 97kg
Bekir Aksu +97kg
(Serbest)
Mehmet Esenceli 52kg
Hasan Sevinç 57kg
Vehbi Akdağ 63kg
Seyyid A. Ağralı 70kg
Mahmut Atalay 78kg
Hüseyin Gürsoy 87kg
Ahmet Ayık 97kg
Gıyasettin Yılmaz +97kg
1972 Münih
Atletizm
İsmail Akça
Hüseyin Aktaş
Mehmet Tümkan
Hikmet Şen
Atıcılık
Mehmet Dursun
Fettah Güney
Güneş Yunus
Osman Giraud
Bisiklet
Rıfat Çalışkan
Ali Hüryılmaz
Mevlüt Bora
Seyit Kırmızı
Haluk Güngören
Erol Küçükbakırcı
Boks
Arif Doğru 48kg
Kemal Sonunur 51kg
Mehmet Kumova 54kg
Seyfi Tatar 57kg
Eraslan Doruk 60kg
Hakkı Sözen 67kg
Nazif Kuran 75kg
Eskrim
Özden Ezinler (bayan)
Bülent Erdem
Ali Tayla
Mehmet Akpınar
Güreş(Greko-Romen)
Hızır Sarı 48kg
Ahmet Tren 52kg
Metin Alakoç 62kg
Seyit Hışırlı 68kg
Mehmet Türüt 75kg
Ali Yağmur 82kg
(Serbest)
Sefer Baygın 48kg
Ali Rıza Alan 52kg
Kazım Yıldırım 57kg
Vehbi Akdağ 62kg
Ali Şahin 68kg
Mehmet A. Demirtaş 74kg
Hayri Polat 82kg
Mehmet Güçlü 90kg
Alaaddin Yıldırım 100kg
Gıyasettin Yılmaz +100kg
Halter
Salih Suvar
Mehmet Suvar
İsmail Bayram
Osman Mert
Yüzme
Feridun Aybars
Faruk Morkal
1976 Montreal
Atletizm
Hüseyin Aktaş
Veli Ballı
Mehmet Yurdadön
Atıcılık
Akın Ersoy
Güneş Yunus
Mehmet Dursun
Bisiklet
Erol Küçükbakırcı
Yusuf Ecevit
Ferruh Öğünç
Feridun Tazbaşaran
Boks
Ali Canay 48kg
Cemal Sonunur 54kg
Sebahattin Burcu 63.5kg
Güreş(Greko-Romen)
Salih Bora 48kg
Bilal Tabur 52kg
Mehmet Uysal 62kg
Erol Mutlu 68kg
(Serbest)
Kuddisi Özdemir 48kg
Kamil Özdağ 52kg
Vehbi Akday 62kg
Mehmet Sarı 68kg
Yakup Topuz 74kg
Mehmet Uzun 82kg
İsmail Temiz 90kg
Halter
Mehmet Suvar
Kemal Başkır
Tramplen
Suzan Peri Özkum (Bayan)
Judo
Süheyl Yeşilnur
Rafet Güngör
Osman Yanar
1984 Los Angeles
Atletizm
Semra Aksu (Bayan)
Mehmet Yurdadön
Ahmet Altun
Mehmet Terzi
Necdet Ayaz
Atıcılık
Güneş Yunus
Alp Kızılsu
Boks
Mustafa Genç 48kg
Eyüp Can 51kg
Cemal Öner 54kg
Turgut Aykaç 57kg
Fahri Sümer 60kg
Vedat Önsoy 67kg
Eskrim
Haluk Yamaç
Ali Murat Dizioğlu
Güreş(Greko-Romen)
Salih Bora 48kg
Erol Kemah 52kg
Serhat Karadağ 57kg
Alaaddin Özgür 62kg
Sümer Koçak 68kg
Celal Taşkıran 74kg
Mustafa Suzan 82kg
(Serbest)
Arslan Seyhan 52kg
İbrahim Akgün 57kg
Selman Kaygusuz 62kg
Fevzi Şeker 68kg
Selahattin Sağan 74kg
Reşit Karabacak 82kg
İsmail Temiz 90kg
Hayri Sezgin 100kg
Ayhan
Taşkın +100kg
Halter
Yusuf Dalgınlı
Levent Erdoğan
Hasan Has
Mehmet Altın
Judo
Cengiz Güler
Metin Orgarun
Alpaslan Ayan
Süheyl
Yeşilnur
Okçuluk
Tülin Çavlı(Bayan)
İzzet Avcı
Kemar Ereneren
Yelken
Ertuğrul Özkan
Alexsandr Tschaikowsky
Yüzme
Ali Gökhan Attaroğlu
Sadri Özün
Sabri Özün
Ahmet Nakkaş
1988 Seoul
Atletizm
Semra Aksu(Bayan)
Ahmet Altun
Mehmet Terzi
Zeki Öztürk
Atıcılık
Zeynep Oka(Bayan)
Bülent Torbil
Boks
Ramazan Gül 51kg
Vedat Tutuk 54kg
Ali Çelikız 57kg
Kibar Tatar 60kg
Güreş(Greko-Romen)
Erol Kemah 52kg
Zeki Şahin 62kg
Sümer Koçak 68kg
Erhan Balcı 74kg
(Serbest)
İlyas Şükrüoğlu 48kg
Arslan Seyhanlı 52kg
Ahmet Ak 57kg
Selman Kaygusuz 62kg
Fevzi Şeker 68kg
Necim Gençalp 82kg
Mehmet Turkaya 90kg
Hayri Sezgin 100kg
Halter
Levent Erdoğan
Naim Süleymanoğlu
Ergun Batmaz
Şahin Mengi
Ali Eroğlu
Judo
Temel Çakıroğlu
Yavuz Yolcu
Haldun Efemgil
Alpaslan Ayan
Okçuluk
Elif Ekşi(Bayan)
Selda Ünsal(Bayan)
Huriye Ekşi(Bayan)
İzzet Avcı
Vedat Erbay
Kerem Ersü
Taekwon-do
Züleyha Tan (Bayan)
Harun Ateş
Turgut Uçan
Şakir Bezci
Cengiz Yağız
Şener Özsoy
Metin Şahin
Ali Şahin
Yelken
Halit Haluk Babacan
Arif Gürdenli
İbrahim Kakış
Yüzme
Hakan Eskioğlu
Murat Tahir
1992 Barcelona
Atletizm
Zeki Öztürk
Alper Kasapoğlu
Boks
Mehmet Gürgen
Güreş
(Greko-Romen)
Ömer Elmas 48kg
Remzi Öztürk 52kg
Ergüder Bekişdamat 57kg
M. Akif Pirim 62kg
Erhan Balcı 74kg
Hakkı Başar 90kg
(Serbest)
Ahmet Oral 52kg
Remzi Musaoğlu 57kg
İsmail Faikoğlu 62kg
Fatih Özbaş 68kg
Selahattin Yiğit 74kg
Sebahattin Öztürk 82kg
Kenan Şimşek 90kg
Ali Kayalı 100kg
Mahmut Demir 130kg
Halter
Halil Mutlu 52kg
Hafız Süleymanoğlu 56kg
Nain Süleymanoğlu 60kg
Muharrem S. Oğlu 75kg
Sunay Bulut 82.5kg
Erdinç Aslan 110kg
Judo
Hülya Şenyurt(Bayan) 48kg
Derya Çalışkan(Bayan) 52kg
Haldun Efemgil 60kg
Alparslan Ayan 71kg
Kürek
Ali Rıza Bilal
Taekwon-do
Arzu Tan(Bayan) 47kg
Ayşegül Ergin(Bayan) 55kg
Ekrem Boyalı 64kg
Metin Şahin 83kg
Ali Şahin 83kg
Abbe Kıvrık +70kg
Trap
Alp Kızılsu
Yelken
Kutlu Torunlar
Arif Gürdenli
Yüzme
Can Erol Ergenekan
Derya Büyükuncu
Uğur Taner
1996 Atlanta
Atletizm
Aysel Taş(Bayan)
Serap Aktaş(Bayan)
Alper Kasapoğlu
Atıcılık
Alp Kızılsu
Boks
Yaşar Giritli 48kg
Soner Karagöz 54kg
Serdar Yağlı 57kg
Vahdettin İşsever 60kg
Nurhan Süley.oğlu 67kg
Cahit Süme 75kg
Malik Beyleroğlu 81kg
Yusuf Öztürk 81kg
Güreş(Greko-Romen)
Bayram Özdemir 48kg
Şeref Eroğlu 57kg
M. Akif Pirim 62kg
Yalçın Karapınar 68kg
Nazim Avluca 74kg
Hazma Yerlikaya 82kg
Hakkı Başar 90kg
(Serbest)
Bayram Özdemir 48kg
Metin Topaktaş 52kg
Harun Doğan 57kg
Yüksel Şanlı 68kg
Turan Ceylan 74kg
Sebahattin Öztürk 82kg
Mahmut Demir 130kg
Halter
Halil Mutlu 54kg
Hafız Süleymanoğlu 59kg
Naim Süleymanoğlu 64kg
Mücahit Yağcı 64kg
Fedail Güler 70kg
Ergün Batmaz 70kg
Mehmet Yılmaz 76kg
Dursun Sevinç 83kg
Sunay Bulut 91kg
Erdinç Aslan +108kg
Judo
Hülya Şenyurt (Bayan) 48kg
İlknur Kobaş(Bayan) 61kg
Bektaş Demirel 65kg
Selim Abanos 70kg
Iraklı Uznadze 78kg
Selim Tataroğlu +95kg
Okçuluk
Elif Altınkaynak(Bayan)
Natalia Nasaridze(Bayan)
Elif Ekşi(Bayan)
Tunç Küçükkayalar(Bayan)
Yelken
Ayşe Sözeri(Bayan)
Kutlu Torunlar
Alp Alpagut
Şükrü Sanus
Kerem Özkan
Yüzme
Nida Zuhal(Bayan)
Can Ergenekan
Derya Büyükuncu
Kaan Berberoğlu
2000 Sydney
Atletizm
Oksana Mert(Bayan)
Süreyya Ayhan(Bayan)
Ebru Kavaklıoğlu(Bayan)
Serap Akkaş(Bayan)
Mesut Yavaş
Atıcılık
Ayşe Kil(Bayan)
Oğuzhan Tüzün
Boks
Ramazan Ballıoğlu 48kg
Halil İbrahim Turan 51kg
Agasi Ağagüloğlu 54kg
Ramazan Palyani 57kg
Selim Palyani 60kg
Nurhan Süley.oğlu 63.5kg
Bülent
Ulusoy 67kg
Fırat Karagöllü 61kg
Akın Kakouridze 75kg
Güreş(Greko-Romen)
Ercan Yıldız 54kg
Şeref Eroğlu 63kg
Nazmi Avluca 76kg
Hazma Yerlikaya 82kg
Hakkı Başar 97kg
Fatih Bakır 130kg
(Serbest)
Harun Doğan 58kg
Yüksel Şanlı 69kg
Adem Bereket 76kg
Ali Özen 85kg
Ahmet Doğu 97kg
Aydın Polatçı 130kg
Halter
Halil Mutlu 56kg
Naim Süleymanoğlu 62kg
Yasin Aslan 69kg
Mehmet Yılmaz 77kg
Ayhan Çiçek 77kg
Bünyamin Sudaş 94kg
Sunay Bulut 94kg
Apdülaziz Alpak 105kg
Judo
Neşe Şensoy(Bayan) 48kg
Hüseyin Özkan 66kg
Selim Tataroğlu 100kg
Okçuluk
Natalia Nasaridze(Bayan)
Elif Altınkaya(Bayan)
Zekiye Keskin Şatır(Bayan)
Özdemir Akbal
Hasan Orbay
Serdar Şatır
Taekwon-do
Döndü Güvenç(Bayan)
Hamide Bıçkın Tosun(Bayan)
Yelken
İlknur Akdoğan(Bayan)
A. Enver Adakan
Ali Kemal Tüfekçi
Ertuğrul İçingil
Yüzme
Derya
Erke(Bayan)
Ayşe Biker(Bayan)
İlkay Dikmen(Bayan)
Derya Büyükuncu
Hakan Kiper
Orel Oral
Aytekin Mindan
Yayına Hazırlayan : Emre ÖZAYDIN – Nalan MUSLU