T.C.

Marmara Üniversitesi

Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


SPORMASAJI

 

 

 

 

 

 

Yrd Doç. Dr. İlhan AĞIRBAŞ

 

 

 

 

 

 

 

İSTANBUL, 2004

Anadoluhisarı

 

1. NEDEN SPORMASAJI?

 

1)      Sportif başarıyı arttırmak ve sporcunun yarışma öncesi daha iyi bir başlangıç yapabilmesi için

2)      Antrenman ve yarışma öncesi kısa sürede dinlenmeyi (Toparlanmayı) sağlamak için

3)      Sporcunun başarıyı etkileyecek psikolojisini olumlu yönde etki altına almak.

4)      Sakatlıkları engellemek ve en kısa zamanda spora dönmesini sağlamak

 

 

 

Masajın Tarihçesi

 

İnsanoğlu binlerce yıldır hastalıkları tedavi ve iyileştirmek için masaj ve dokunma yöntemlerini kullandı ve geliştirmeye çalıştı.
Eski çin ,Hint ve Mısır kaynakları masajın hastalıkları önlemede, tedavi ve yaralıları iyileştirmede kullanıldığını belirtmektedir.

Masaj ilk olarak M.Ö. 2700 tarihli bir Çin kitabında geçmektedir. Bu kitapta “Sabahın ilk saatlerinde, uykudan sonra kan dinlenmiş ve sinirler gevşemiş, elin ayasıyla yapılacak darbeler soğuk algınlığını önler” denmektedir.

M.Ö. 2000 yılında İmparator Neiching (Sarı İmparator) dahiliye tıp konuları isimli kitabında masajı tasnif etmiştir

Yunanlı ve Romalı doktorlar için masaj çok önemliydi. Tıbbın babası olarak bilinen Hipokrat “ Doktur birçok yönden deneyimli olmalı özellikle ovuşturmayı...... Ovuşturmak gevşek eklemi güçlendirir, kasılmış eklemi gevşetir.”
M.Ö. 460-377 yıllarında yaşayan Hipokrat omuz çıkıkları ve kas yırtılmalarından sonra kararında ovmanın yararlı olacağını öne sürmüştür. Günümüzde Hekim yeminine ismini veren Hipokrat’a göre masajda sert ovma, uyarıcı; aşırı ovma zararlı; kararında ovma ise yararlı ve sağlık geliştiricidir.
Galenos M.S.129-199 Bergama da doğdu deneysel fizyolojinin kurucusu sayılır 157 yılında gladyatörlerin başhekimi olarak yaraların tedavisi için en etkili yöntemleri araştırdı. Egzersizin yanında masajında önemine dikkat çekti sağlıklı yaşamak için her ikisininde uygulanmasını tavsiye etti. 161 yılında bütün Anadolu bilginleri gibi Roma’ya gitti. Galen’e göre “masaj yapılan kısımlar yumuşar; bunun göstergesi o bölge üzerindeki canlı renktir. Aynı olumlu etki eklemlerin masaj sonrasında daha rahat ve kaygan hareketlerinde de gözlenir”
Türk düşünürü tıp adamı İbni Sina’da  ( M.S.980-1037) masajın yararlarından sözetmiştir. “Hekimler yalnız hastalıkların değil aynı zamanda sağlığı sürdürmenin nedenlerini de göz önüne almalıdır” diyen İbni Sina yüzyıllar öncesinden koruyucu sağlık hizmetlerinin önemine dikkat çekmiştir. Sağlığın korunması için egzersiz yapmanın ve beraberinde vücudu ovmanın(masajın) yararlarına değinmiştir. 
 
 
 
 
SIVAZLAMA: ÖFLORAJ:  STROKİNG
Klasik masaj eflorajla başlar ve eflorajla biter. Yüzeysel, hafif ve kayıcı tazyiklere sıvazlama denir. Sıvazlama masaj yapılacak yere göre farklı uygulamaları vardır, çift elle yada tek elle uygulanır.

 

 

 

YOĞURMA: PETRİSAJ: KNEADİNG

Parmaklarla, tek elle, iki elle,iki el yan yana, iki el değişerek yapılır. Kası kavrayıp tutarak kemikten yükselterek yapılan yoğurma hareketidir. Kasın boyunu uzatmaya yönelik en önemli maniplasyondur.

 

 

 

FRİKSİYON

Bir veya daha fazla parmak ucu, el ayası ve avuç içi ile deri ve derinin imkan verdiği ölçüde daha derine yapılan dairesel kayıcı bir baskı manevrasıdır, Baskı kaslara, kas tendonlarına eklem ligamentlerine uygulanır

 

 

DARBELEME: (Perküsyon Klopfen)

Masaj yapılan bölgeye darbeler indirilmesine denir. Yapılacak harekete göre değişik isimlerle adlandırılır.

 

Tapotman: Özellikle sırt bölgesine uygulanır. El hafif kubbe oluşturacak şekilde tutulur ve parmak uçları birleştirilerek yapılan darbe hareketidir.

 

Klakman: Her iki el birbirine paralel ve avuç içleri birbirine bakarak tutulur, liflere çapraz gelecek şekilde uygulanır, parmak uçları hafif bükülü olarak serçe parmak ve elin yan tarafı ile uygulanan darbe hareketleridir

 

Haşman: (Haken)Her iki elle arka arkaya  serçe parmağının dış kenarı ile yapılır. İki şekilde yapılır,

parmak araları açık ve

parmak araları kapalı olarak uygulanır

 

TİTREŞİM: VİBRASYON

Masaj yapılacak bölgenin genişliğine göre parmak uçları, el ayası veya açık elle titreştirme hareketleridir.
 
 
YUVARLAMA: Rollen
Üst kol ve bacak bölgesinde avuç içleri ile kasları kemik üzerinde yuvarlama (Sallama) hareketidir
Masaj Nedir

            Vücut yüzeyinde; el elektrik, su vb. aracılığı ile çeşitli işlemler yapma şeklinde tedavi, bakım ve rahatlama yöntemleridir.

 

 

Masörde Bulunması gerekli Özellikler.

Masörün el kol bacak ve ayağının sağlam olması gerekir, uzun çalışma süresine tahammül edecek kapasitede olmalıdır.

Bulaşıcı hastalıklar, cilt hastalıkları. Solunum ve dolaşım hastalıkları olmaması gerekir ve hatta Ahmet Hamdi Turgut’a göre görme vasfına da sahip olmalıdır.

Masör Zeki bilgili ve sürekli yeni bilgilerle kendini geliştirmesi gerekir.

            Masörlük yapan kişi her iki cinse de masaj yaptığından yaptığı iş hem suiistimal etmeye hem de ettirmeye müsait bir meslektir. Bu yüzden masörün ciddi bir meslek ahlakına sahip olması gerekir

Masörlük mesleği yardımcı tıp branşıdır, hiçbir sapıklığa izin vermez ve aksi diğer suçlulara göre çok ağır cezalandırılır.

Masör sinirli olmamalıdır, sabırlı ve sinirlerine hakim olabilmelidir.

Genel kültür açısından kendini her konuda geliştirmeli konuşmak istemeyenle fazla konuşmamalı, konuşmak istemeyenle de her konuda konuşabilmelidir.

 

 

Meslek Ahlakı

Hekim ve masör meslektaşlarını kötülememeli ve müşterilerinin kendisine anlattığı bilgileri bir üçüncü şahsa anlatmamaları meslek ahlakı açısından çok önemlidir. Kendisine iş sağlayana komisyon vermemeli ve fazla para almak için lüzumsuz şeyler icat edip uygulamamalıdır.

 
Masörün Giyimi

 

Masörün tüm giysisi beyaz olmalıdır. Beyaz rengin özelliği kiri çok kolay göstermesi dolayısı ile çok sık yıkanarak temizliğinin sağlanmasıdır. Aynı zamanda da hastanede doktor ve hemşirelerinde giysileri beyazdır tıbbın yardımcı branşı olan masörlerin giysisi de beyaz olmalıdır.

            Pantolon bol ve rahat olmalı hareketi engellememeli, beyaz tişört ve kısa kollu gömlek masörü engellememeli, beyaz ve ortopedik bir ayakkabı veya yarım ayakkabı (Topuğu açık) olmalıdır, Spor sahasında ise beyaz eşofman ve beyaz bir ayakkabı olmalıdır.

 

Masörün Vücut Temizliği

 

Masör vücut temizliğine çok dikkat etmelidir sıcak günlerde sık sık banyo yapmalı oda sıcaklığını terlemeyecek düzeyde tutmalı ter hasta üzerinde iyi bir intiba bırakmaz.

Ağız kokusu da bir masörde çekilecek şey değildir hele sarımsak gibi yada pastırma gibi keskin koku çıkartan şeyler yememelidir.

Herhangi bir şey yemeden de ağız kokusu varsa kokuyu silici nane şekeri ve başka kokulu şekerler tavsiye edilir.

Vücut kokusu varsa kokuyu silici bir parfüm kullanılabilir.

Masörün Elleri

Masör her masajdan önce ve sonra ellerini yıkamalı tırnaklarını kısa ve yuvarlak olarak kesmeli masaj esnasında tırnakları müşteri tarafından hissedilmemelidir.

Masör ellerinde yara oluşmamasına çok dikkat etmelidir en büyük sermayesi olan ellerinden yaralanmamaya özen göstermelidir.

Elleri temiz olsa da müşterinin yanında ellerini yıkamalıdır. Bu iyi bir intiba için gereklidir.

 

Masaj Odası

Masaj yapılacak oda muntazam ve temiz olmalı, odada masaj masası, çalışma masası, sandalye, elbise askısı lavabo olmalı. Yerler ve duvarlar kolayca temizlenecek maddeden  olmalı. Hijyen şartlarına uygun ışıklandırma olmalı. Oda sıcaklığı 20 derece olmalıdır.

 

Masaj Masası

Masa genişliği 60 cm boyu ise 2.00m. olmalı yerden yüksekliği ise masörün boyuna göre ayarlanmalıdır. Masör ayakta durduğunda ellerini yumruk haline getirdiğinde masa ellerine değmelidir.

 

Masaj Yağları

 

Günümüzde değişik bitkisel yağlardan parfüm karıştırılarak elde edilen hazır yağlar vardır, Bebek yağları da kullanılabilir. Bütün bunların yanında bitkisel yağlardan ayçiçek yağı yada zeytin yağına parfüm yada limon suyu karıştırılarak da kendi yağınızı oluşturabilirsiniz.

            Pudra ve vazelin de kullanılabilir.

 

Masajın kullanıldığı Alanlar

 

Eklem Hastalıklarında,

Bağ dokusu hastalıklarında,

Omurga hastalıklarında,

Bazı damar hastalıklarında,

İç organları bazı rahatsızlıklarında

Sinir sistemi rahatsızlıklarında

Kan ile ilgili bazı rahatsızlıklarda,

Umumi iş veriminin arttırılması arzu edilen durumlarda,

Sporcunun fiziksel performansını arttırmak için,

Kronik sırt ve bel ağrıları

Kilo almaya bağlı olarak ortaya çıkan ağrılarda,

Üşütme, karın ağrısı sonucunda sırtta meydana gelen kasılmalarda,

Romatizmal hastalıklar,

Adale spazmı ve kramplar,

Uzun süre yatan hastalarda gelişen eklem sertlikleri ve ödemelerde.

 

Masaj Yapılmayacak Durumlar

 

Abseler

Açık yaralarda,

Apandisit, peritonit,

Ateşli hastalıklar,

Bazı nerolojik durumlar,

Cilt hastalıkları,

Damar hastalıklarında (vena tıkanmalarında),

Ekimozlar,

Enfeksiyonlar,

Gebelikte karın masajı,

Hematomlarda,

İltihabı devam eden vakalarda,

Kal teşekkül etmemiş kırıklarda,

Karın organ hastalıklarında,

Kas yaralanmalarının ilk dönemlerinde,

Kırık ve Çıkıklarda,

Kötü huylu kanserojen şişliklerde,

Masajdan sonra hasta veya sporcu rahatsız oluyorsa (masajdan sonra iki saat süren ağrılar)

Yanıklarda,

Yemekten Sonra,

Zayıflatıcı hastalıklar,

 

  

Masajın Faydaları

 

Sinirlerdeki ve kaslardaki acının azalması

Antrenman ve müsabaka sırasında gerilim ve huzursuzlukların giderilmesi,

Antrenman ve müsabaka sırasında yarışma tekniklerindeki engellerin kaldırılması,

Yaralanmaların, hızla eski haline kavuşmasında yardımcı olur,

Kas gerilmesinin önlenmesi

Tedavi süresini kısaltır,

Sporcuya uygun ortamı sağlayankas yapısının istikrarının sağlanması,

Spor masajı fiziksel stresi azaltmanın en iyi yoludur,

Spor masajı müsabaka esnasında en elverişli durumun sağlanmasındaki en önemli faktördür.

 

SPOR MASAJININ BÖLÜMLERİ

 

Antrenman Masajı

Müsabaka öncesi Masaj

Ara Masaj

Müsabaka Sonrası Masaj